Balık avlamada kullanılan yemler

Gerek denizde, gerekse içsularda yaşayan balıklar, canlı-cansız yapay, bitkisel metal, silikon ve elyaf olup yem görünümü veren her şeye atlarlar. Bir havlunun püsküllerine, kaz ördek, horoz gibi hayvanların tüylerine, hayvan iç organlarına, balık görünümündeki parlak metal ya da silikon cisimlere, bakla, mısır, fasulye gibi sebzelere de gelirler. Ancak balıkların seçtikleri ve özellikle hemen geldikleri yemler vardır. Bu yemleri bir klafikasyona sokmak gerekirse şöyle sıralanır:

1- DENİZLER İÇİN DOĞAL YEMLER

a- Derisi beyaz renkte olan uskumru, kolyoz, izmarit, istavrit, çinekop gibi balıkların filetolarından elde edilen yemlere AKYEM denir. Akyemle hem yemin çıkarıldığı balıklar ve hem de diğer balıklar tutulabilir. Örneğin izmaritten çıkarılan akyemle izmarit tutulabildiği gibi, çinekop, lüfer, kırlangıç, levrek, mercan da tutulabilir.
b- Yem olmaya elverişli balığın kafasının ortasından kuyruğa kadar ikiye ayırarak elde edilen yeme de TEKGÖZ YEM denir. Böyle denilmesinin nedeni her iki parçada bir gözün bulunmasıdır. Bu yemler büyük balıklar için baş tarafından küçük balıklar için kuyruk tarafından iğneye takılır. Özellikle lüfer, mezgit, mercan, lipsos, kırlangıç, çupra gibi balıkların avında kullanılır.
c- Doğal yemler içinde özel bir yeri olan yem de KARİDESTİR. Bu yem, hemen hemen tüm balıkların iştahını çeken ve görür görmez atladığı bir yemdir. Özellikle dipte gezen balıkların tümü karidesi çok sever. İskorpit, mercan, litrinoz, lüfer, orfoz, hani, işkine, karagöz, kırlangıç gibi balıkların en iyi yemidir. Karides kabuklarından ayrıldıktan sonra başından iğneye takılır. Çalı karidesi denilen küçük karideslerin ise iğneye iki adet takmak gerekir.
d- MİDYE de doğal yem olarak önemli bir yemdir. Bir çakı aracılığı ile elle bastırılarak kapağı açılan midyenin içi gene çakı ucu ile çıkarılır. Tutulacak balığın iriliğine göre ya bütün olarak, ya da parçalara bölünerek iğnelere takılır. Hemen her balığın sevdiği bir yemdir. Midye yemli oltalarla avlanırken izmarit, kaya balığı, istavrit, mezgit, lüfer, kırlangıç gibi balıklar bu yeme gelirler.
e- Bataklık, çamurluk ve deniz kıyısındaki çakıllık yerlerin hemen altında bol miktarda bulunan DENİZ KURDU da önemli bir yemdir. Solucan anatomisinde olduğu için kolay kolay iğneden çalınamaz.
Bu yeme gelen balıklar karagöz, izmarit, tekir, barbunya, kefal, lipsos gibi balıklardır. Ayrıca diğer balıklar da bu yeme gelirler.
f- Palamut ve torik gibi balıkların parçalara ayrılan iç organları, deniz suyu ile yoğrulmuş ekmek içi özellikle sepet ile yapılan avcılıklarda iyi sonuçlar verir. Bu yemlere kabuklu hayvanlar da gelir. Özellikle kefal ve sonra kıyı sularda gezinen ufak balıklar için ekmek içi en ideal yemdir.
g- Küçük balıklar livarda canlı olarak saklanıp paraketa oltasının iğnelerine sırt yüzgeçlerinden takılırsa su içinde yüzer ve hemen her balığın iştahını kabartırlar. Bu yemleme ile kırlangıç, lipsos, iskorpit, kalkan, sinarit gibi balıklar tutulur.
h- Yengeçler de balıklar için aranan bir yemdir. Küçük yengeçler alt kabuklarından iğneye takılırsa bu tür kabukluları yiyebilen karagöz, ispari gibi balıklar için ideal bir yem olur. Ayrıca diri iken ezilerek öldürülüp sepete konulan YENGEÇLER gelincik balığının bir numaralı yemidir.
l- Bunların dışında çeşitli deniz kabukları, İSTİRİDYE (bulunabilir ve yemeden yem olarak kullanılmağa kıyılabilirse) PİNES, SULİNA (bulunabilirse) ve diğer yumuşakçalar da KALAMAR, AHTAPOT, ARGONOT, TARAK da ufak parçalara bölünerek her tür balık için yem olarak kullanılabilir.

2- DENİZLER İÇİN YAPAY YEMLER

a- Genellikle elips şeklinde metal, parlak KAŞIKLAR hafif süratle giden motorun arkasından salındıklarında suda yüzen küçük balık görünümü verir. Bu kaşıklara çinekop, lüfer, sinarit, varsam gibi balıklar gelir.
b- Çok iğneli olta takımı olan çaparinin iğnelerine kaz, ördek, martı gibi hayvanlarının tüyleri yapay yem olarak takılır. Su içinde bu tüyler küçük balık yavrularını andırır. Özellikle istavrit, kolyoz, uskumru, çıplak mezgit, izmarit avlarında geçerlidir.
c- Çeşitli balıklara benzetilmiş ve civa ile parlatılmış zokalar ya oldukları gibi ya da üstlerindeki deliğe bir horozun kırmızı tüyü takılarak yapay yem oltası olarak kullanılır.
d- Özellikle zargana avında açık sarı veya beyaz renkte ipek iplik veya bir havlunun püskülü hiç iğne olmaksızın oltanın ucuna bağlanarak sandaldan denize atılıp çekilir. İplikler balığın çok sık dişleri arasına girer, balık bunlardan kurtulamaz.

3- İÇSULARDA DOĞAL YEMLER

a- İçsuların doğal yemleri akla gelebilecek hemen her şeydir. Suların bulunduğu yerlerde yaşayan sinek, çekirge, kelebek, solucan, küçük balıklar gibi her türlü canlı ve haşlanmış her türlü sebze parçaları, ekmek içi gibi yemlerdir. Bu yemler içsu balıklarının tümünde kullanılabilir. Yılan, fare gibi daha büyük canlılar yem olarak kullanılmazsa da özellikle yayın için ideal bir doğal yemdir. Turna için ise sularda yaşayan her türlü balık ve hatta mekeler, behriler bile doğal bir yemdir.

b- Küspe: Ayçiçeği, ya da afyonun posasından elde edilmiş küspeleri, kaynağı bitkisel olduğu için doğal yem olarak kabul etmek gerekir. Sazan avcılığında prese edilmiş 5-6 cm kalınlık ve eninde parçalar haline getirilen küspenin çevresine bağlanan kösteklere takılı iğneler, küspenin kokusuna gelen balığın yakalanmasını sağlar.

4- İÇSULARDA YAPAY YEMLER

Balığa ya da çeşitli böceklere benzetilmiş kaşık ve meppsler iç suların yapay yemleridir. Özellikle Alabalık avında kullanılan ve pek çok çeşidi bulunan iğneye ya da ucunda iğne bulunan bir mantara bağlanmış böcek görünümündeki yapay yemler alabalık için idealdir. Balığın bulunduğu su civarında bulunan böceklere benzeyen yapay yemler seçilerek avcılığı yapılır.