Kara Gözlü
Türkiyedeki Jeotermal Enerji Kaynakları
Türkiyedeki Jeotermal Enerji Kaynakları
Türkiyedeki Jeotermal Enerji Kaynakları Nerededir
Türkiyedeki Jeotermal Enerji Kaynakları Varmı
Ülkemizde sıcaklıkları 102 dereceye varan, 600 bazı kaynaklara göre ise 1000 kadar sıcak su (jeotermal enerji) kaynağı mevcuttur. Ülkemiz, Avrupada bulunan ülkeler arasında, İtalya’dan sonra jeotermal kaynaklar açısından en önemli ülke konumundadır.
Bu kaynaklar, ülkenin jeolojik yapısı nedeniyle Batı Anadolu’da (Ege Bölgesinde) hem sıcaklık hem de sayıca diğer bölgelere göre daha yüksektir. Bunu, sırası ile Marmara, İç Anadolu, Doğu Anadolu, Karadeniz, Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz Bölgeleri izlemektedirler.
Jeotermal enerji açısından zengin ülkeler arasında yer alan ülkemizde 1962 yılından bu yana MTA Genel Müdürlüğü’nce sürdürülen sistematik ve programlı araştırmalar sıcaksu kaynaklarının envanter çalışmaları ile başlamıştır. Daha sonra uygun sahalarda gerçekleştirilen ayrıntılı etütlerle sıcaklığı 35 üzerinde jeotermal akışkan içeren 170 adet sahanın varlığı ortaya konmuştur.
Yüzey sıcaklığı 35 nin üzerinde olan 170 adet jeotermal sahanın 161 tanesi merkezi ısıtmaya, sera ısıtmasına, endüstriyel proses ısı kullanımına ve kaplıca kullanımına uygundur. Diğer 9 jeotermal sahanın 2 sinde konvansiyonel yöntemlerle, 7 sinde ise teknik olarak, yeni teknolojilerinde kullanılması ile elektrik üretimine uygun olduğu tesbit edilmiştir. Bu sahalarda elektrik üretimine entegre olarak, merkezi ısıtma vb. jeotermal uygulamalarda gerçekleştirilebilir.
Ülkemiz jeotermal enerji potansiyeli açısından dünyadaki zengin ülkeler arasında yer almaktadır. Türkiye de toplam 1000 dolayında sıcak ve mineralli su kaynağı ve jeotermal akışkan çıkan kuyu noktası vardır. Bilinen jeotermal alanların %95’i ısıtmaya uygundur. Türkiyede az sayıda da olsa yüksek entalpili jeotermal alanlar da keşfedilmiştir. Ancak ülkemizde jeotermale dayalı elektrik üretimi düşük seviyede kalmıştır. Halen 20.4 MWe brüt kurulu güce sahip (242 rezervuar sıcaklığı olan) Denizli-Kızıldere santralı günümüzde zaman zaman 15 MWe çıkmasına rağmen net ortalama 12 MWe elektrik üretmektedir. Aydın-Germencikte (232 rezervuar sıcaklığına sahip) ise aşamalı olarak yaklaşık 100 MWe gücüne ulaşacak taşınabilir üniteler için Yap-İşlet modeline göre işlemler sürdürülmektedir. Balneolojik amaçlı kullanımlar için sıcaklık alt sınırı 20 olarak kabul edilmekte olup 600 kaynak grubuyla (1000 adet kaynak) ülkemiz Avrupada birinci sırayı almaktadır. Isı enerjisi olarak yararlanmak için 35 sınırı kabul edildiğinde ise karşımıza 170 adet jeotermal alan çıkmaktadır. Sadece kaynakların boşalımları değerlendirildiğinde potansiyel 600 MWt cıvarındadır.
MTA Genel Müdürlüğünün 35 yılık süre içerisinde açtığı toplam 134.850 m. derinliğindeki 337 kadar jeotermal amaçlı sondaj ile bu potansiyele yaklaşık 2324 MWt (Ekim 2001) katkı sağlanmıştır. Türkiyenin sıcak su kaynaklarının da dahil olduğu görünür termal kapasitesi ise 2924 MWt cıvarındadır. Yukarıda verilen değerler, ülkede bulunan 600 den fazla kaynak çıkışının, sadece 124’ünün yeraldığı alanlarda yapılan sondajlardan ve kaynaklardan elde edilen değer olup, potansiyel oluşturan diğer alanlarda da sondajlar yapılması halinde, bu potansiyelin önemli ölçüde artacağı beklenmektedir. Ayrıca son yıllarda özel firmalar tarafından yapılmış sondajlı çalışmalar bilinmediği için bu değere dahil edilmemiştir.