Ahiret Yolcusu
AMEL
Sözlükte "davranış, hareket, iş, çaba, emek, çalışma ve eylem" anlamlarına gelen "amel"; din dilinde, niyet ve iradeye bağlı olarak yapılan dünya veya âhirette ceza veya mükâfat konusu olan iş, davranış ve bilinçli yapılan fiile denir. Bir iş, fiil ve davranışın amel olabilmesi için iradeli ve bilinçli yapılmış olması gerekir. İrade, kasıt ve bilinç bulunmayan fiil, amel olmaz. Dolayısıyla "amel" fiilden daha özeldir. Her "amel", fiildir ama her "fiil", amel değildir. İnsanın dışındaki diğer canlıların eylemleri fiildir fakat amel değildir.
Amel kavramı; hayırlı, iyi ve sevap olan eylemler ve davranışlar için de kullanılır. Allah ve peygamberin emir ve yasaklarına uymak amel, uymamak amelsizliktir.
Kur’ân’da insanların ameli iyi yapıp yapmama bakımından imtihana tâbi tutuldukları bildirilmiştir (Kehf, 18/7, Mülk, 67/2). İnsanlar, amellerine göre âhirette mükâfat veya ceza göreceklerdir (Yâsin, 36/54; Mü’min, 40/40).
Ameller, İslâm’a uygun olup olmama bakımından tâat, ma’siyet ve mubah kısımlarına ayrıldığı gibi, Kur’ân ve sünnette itâat olan ameller; amel-i sâlih ve amel-i hasene" (iyi amel); masiyet ameller ise, amel-i sû’, amel-i seyyie (kötü amel) ve amel-i gayri sâlih (sâlih olmayan amel) olarak da zikredilmiştir. (İ.K.)