Kara Gözlü
çulluk avı nasıl yapılır uygun saçma ve kurallar
Ülkemizde avcılık, köpekçilik hakkında bazı teorik bilgiler internette ortada dolaşıp duruyor ama hiç bir pratiği yok yada kişinin yorumunu,tecrübelerini göremiyorsunuz.Bu tarz yazılar hiç bilgisi tecrübesi olmayan için ilk etapta fikir sahibi olmak isteyen avcılar için başlangıç bilgisidir.
Bende çulluk avı ile ilgili yaklaşık 15 yıllık yaşadıklarımdan bir şeyler yazmaya çalışacağım.
Çulluk avı için öncelikle kondisyonunuz çok iyi olmalı çalıda çırpıda eğimli arazilerde hemen yorulmayıp tüm gün performansınızı korumalısınız,altın kural bilinçli ve çok gezen avcı çok çulluk bulur.
Çullukta tecrübeli tüm gün performansını koruyabilen, çalışkan , fermalı aportu olan bir kopek başarılı bir av yapmanız için olmazsa olmazınızdır. Kopeğinize takacak büyük güzel ses çıkartan koyun tıngıragı,zil yada kaliteli bir beeperiniz olmalıdır
Elinizdeki silahınız hafif (3.1kg–2.7kg arası makul bence) , kısa namlulu (61-65 cm) geniş şoklu olmalıdır.Tercihan çifte yada süperpoze,Yarı otomatik bir av tüfeğinin aynı uzunlukta bir çifte ve pozeden 6-8 cm uzundur.uzun namlulu silah ile sıkta çalıda gezmek ve ani refleks yaptığında savurup (swing)yapıp atış yapmak zor olduguna bizzat şahidim. Poze ve çifte tercihi sizi sıkta ve çalıda avantajlı duruma getirecektir. (Paradox namlulu çifte ve pozeler bir kaç yıl öncesine kadar serbestti fakat şuan yasak oldugundan tavsiye dışında tutulmuştur)
Fişek tercihi;8-9 no 30-32 gr Bior, tapa ,Keçe tapa ya da Dispersante fişek , alt göz Dispersante ise üst göz keçe tapa ,ya da alt göz keçe tapa ise üst göz bior tapa fişek kombinasyonu yapıyorum.
Ekipmanınız ve giyiminiz zor şartlara ( eğimli arazi ,çamur ,kar vs),çalıya dikene ve suya dayanıklı olmalıdır,en önemlisi de fazla terletmeyen ve hafif olmalıdır.Çizme yada botunuz ayagınızı ne sıkmalı nede fazla boşluklu olmalı sık çalı ve eğimli arazide dolaşırken sıkı yada bol ayakkabı birde yağış varsa sizi çok rahatsız edecektir.(Kauçuk ,kevlar tabanlı goretex hafif botlar ve kauçuk çizmeler çok uygundur)
Turuncu yada kırmızı Şapka yada yelek güvenliğiniz için oldukça önemlidir. Hatta buna birde bilmediğiniz büyük ormanlarda avlanıyorsanız pusula yada GPS ‘ininz mutlaka olmalı.
Gelelerim en önemli konuya ,çulluğu nasıl bulacagız,yaşadıgı yerleri nasıl tahmin edeceğiz,bu hava durumuna göre değişse de çulluk meşelik, çamlık piren ve davulga ,altı nemli ve yumuşak topraklı yeri sever,sebebi böcek ve solucanın en bol olma ihtimali olan yerde yemlenir.meşeliklerin çamlıkların otu az gazeli çok olan yerlerinde yemlenir,yemlendiği yeri karabakkal gibi pek dağıtıp eşeleyip bozmaz hafif açar ve dikkatli bakıldıgında gagasıyla açmış oldugu delikler görülebilir,yada ilk etapta daha çok dikkat çeken beyaz üzeri hafif siyah pisliğini görmek mümkündür.Pisliğini daha net tarif edebilmek için nazar boncugun mavi kısmı beyaz ortası ise siyah olarak düşünün.Özellikle pul pul dagıtılmış mantarları çulluk içerisindeki kurtlardan dolayı iyi işlemiş demektir.
Kıragı ve don olan havalarda ise çulluk ilk güneş gören güney yamaçlarında çam ,meşe ,piren ve davulvu altlarında , pamukluklarda yattıgına çok şahit oldum ,toprağın güneşle birlikte gevşemesiyle çullukta yemlenmeye başlar…
Yağmurlu Yagışlı havada ise biraz daha açıklıklarda çalılık kıyılarında tarla sınırlarına çıktıgı görülür ya da çamlıklarda bulunur ,Kulakları çok hassas oldugundan çullugun yağmuru ,yagmur damlasının ağac dallarına ve yapraklara vurup çıkarttıgı sesi pek sevmediği aşırı rahatsız oldugu söylenir.
Karlı havada ise kar almayan kuytu yerleri sever artık nerede kara toprak var oraya atar kendini,özellikle dere ve su kıyılarındaki kar tutmayan yerlerde yemlenmeye çalışır.Çalılardan dolayı kar tutmayan boşluklara ağaç ,piren ve davulga dallarının altlarına girer.
Küçüklüğümde bulundugum bölgede çulluk kopekle pek avlanmadıgından karda arazide iyi görülebilecek bir yere toprak parçası açıp beklenirdi çulluk bu kara parçasını gördüğünde hiç dayanamaz gelir ve avcının tuzagına düşerdi.Ya da Kocabaş çayının kıyısında ördek beki yapanlar bol çulluk bulurlardı .Artık bu tarz çulluk avı yapılmamaktadır çünkü tüm böldege bilinçli kopekli çulluk avcısı çoktur avına sahip çıkmatadır.Yogun kar yağışı yüzünden çullugun rakımı düşük karın az hatta hiç olmadıgı su kıyılarında yogunlaştıgına şahit olanınız çoktur.Böyle anda çulluk biraz daha tavizkardır artık meşe ,çam aramaz kara çalı ve hafif çalılık ve çırpılıklarda bile bulunur.
Bizler böyle Balkanlarda ve Trakya da yogun kar yağışı olan havalarda daha çok kuşu deniz kıyısına yakın etrafında potansiyel meşe ve çam ormanı olan fazla kar tutmayan olan alçak yerlerde ararırız,kuşun curnata yaptıgı yıgıldıgı an gelip çatmıştır…..
Böyle kuşun aciz kaldıgı yemlenebilmek için kendini koruyamayacak seviyede küçük çalılık ve düzlüklere ovaya indiği zamanda katliam derecesinde çulluk avı yapmak dogru değildir , Bu nadide hayvan böyle basit avlanmamalıdır,Çulluk güneye indiğinde baharda tekrar kuzeye çıkabilmelidir ki seneye tekrar göç yapsın Sonbaharda memleketimize gelsin.Nesli tükenmesi durumunda suni yöntemlerle üretilemeyen bir cinstir çulluk
Havaların soğumaya başlamasıyla çulluk, Kuzey Avrupa ülkelerinden, Rusya’dan ve Balkanlar’dan yurdumuza doğru göçe başlar. Çulluğun ilk görüldüğü günler ekim ortalarına rastlar, ama asıl kuş, ekim sonu ile kasım ayı içinde önce Trakya ve Karadeniz’in kıyılarına yakın yerlerde kendini gösterir.
Çulluk daha sonraları Güney bölgelere doğru inmeye başlar. Eğer çulluğun ilk geldiği dönemler kuzey sahilleri yağışlı ve sert olmazsa kuşlar uzun zaman bölgede kalabilir. Aksi takdirde çok çabuk Güneye göç ederler. Bunun da nedeni çulluğun solucan ve böcekleri nemli toprakta aramasıdır. İç Anadolu’da çulluk pek fazla rağbet edilen ve bilinen bir av olmamakla beraber, kışın çok soğuklarda nehirlerin dar vadilerden geçtiği alanlarda nehir kenarlarında bol miktarda çulluğa rastlamak mümkündür. Hatta köpek dahi kullanmadan zevkli bir çulluk avı yapabilirsiniz.
TÜFEK
Çulluk avında tavsiye edilecek tüfek, 12 kalibre olarak 60-65 cm. namlulu 4/4 (silindir/silindir) veya 4/3 (silindir/modified) şokludur.
FİŞEK
Fişek olarak her iki kalibre için de 8-9 numara, saçma ağırlığı olarak 20 kalibre için 25-28 gr. arası, 12 kalibre için 32-36 gr. arası tercih edilmelidir. Namludan çıkar çıkmaz dağılan fişekler tercih edilir. Ancak ikinci namluya daha uzun menzilli bir fişek koymakta fayda vardır.
KIYAFET
Çulluk avı genellikle sık meşelik ve ormanda yapıldığı için giyiminizde oranj veya dikkat çekici renkli elbiseler olmasına özen gösteriniz. Çulluk avında çulluktan gizlenmeniz gerekmediği için kesinlikle kamufle kıyafet kullanmayınız. Kendi ve arkadaşlarınızın emniyeti için sadece kuşu değil kuşun arkasını da görmeye çalışın. Çulluk avı sabah ve akşam bekleri haricinde yürüyüş avı olduğu için sıkı giyinmeye gerek yoktur. Ancak ayağınızda tercihen kaliteli bir lastik çizme, üstünüzde sırt cebi olan bir avcı yeleği, çünkü ormanda çullukları kuş askılığında taşıyamazsınız ve yanınızda her zaman taşınabilir bir yağmurluk bulundurmalısınız.
Çulluk avını köpeksiz yapmak çok zordur. Eğer çulluk avına merak saracaksanız mutlaka çok iyi cins bir av köpeği sahibi olmanız gerekir. Öncelikle tavsiye edilebilecek ırklar Kurzhaar ve İngiliz Setteri’dir. Drahthaar çok sert olması ve pointer ise kışın çabuk üşümesi ayrıca sık çalı ve dikene girmeye diğerleri kadar gönüllü olmaması nedeniyle bu avlara diğerleri kadar uygun değildirler.