Jelibon
ARJANTİN Hakkında Bilgi
Konum: Güney Amerika’nın güneyinde, güneyde Atlas Okyanusu kıyısında yer alır. Atlas Okyanusuna kıyısı 4.000 km`yi aşar. Güneyinde ve batısında Şili, kuzeyinde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğusunda Brezilya ve Uruguay yer alır.
Coğrafi konumu: 34 00 Güney enlemi, 64 00 Batı boylamı
Haritadaki konumu: Güney Amerika
Yüzölçümü: toplam: 2,766,890 km²
kara: 2,736,690 km²
su: 30,200 km²
Sınırları: toplam: 9,665 km
Sınır komşuları: Bolivya 832 km, Brezilya 1,224 km, Şili 5,150 km, Paraguay 1,880 km, Uruguay 579 km
Sahil şeridi: 4,989 km
İklimi: Arjantin, tamamen güney yarıkürenin ılıman iklim kuşağında yer alır. Kuzeyinde yağmurlu subtropikal iklim hakimdir, güney bölgesinde ise sub-kutupsal bir iklim hakimdir. Yazları hava sıcak ve rutubetli, kışları ise serindir.
Arazi yapısı: Kuzeydoğudaki astropik düzlükler, Pampalar, Patagonya ve dünyanın en sarp yükseltilerinin bulunduğu Andlar Bölgesi olmak üzere Arjantin dört ana bölgeye ayrılır. Arjantin topraklarının büyük bölümü kıraç yada yarı-kıraçtır.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Salinas Chicas 40 m; en yüksek noktası: Cerro Aconcagua 6,960 m
Doğal kaynakları: Pampalarda verimli topraklar, kurşun, çinko, kalay, bakır, demir yatakları, manganez, petrol, uranyum
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %9
otlaklar: %52
ormanlık arazi: %19
diğer: %20 (1993 verileri)
Sulanan arazi: 17,000 km² (1993 verileri)
Doğal afetler: Andlar Bölgesinde yer alan San Miguel de Tucuman ve Mendoza arazileri deprem riski taşırlar; Pampalar başlayan şiddetli kasırgalar kuzeydoğuya doğru ilerleyebilirler; yoğun su baskınları yaşanabilir.
Coğrafi not: Güney Amerika’nın ikinci en büyük ülkesi. (Brezilya’dan sonra)
Nüfus: 37,384,816 (Temmuz 2001 verileri)
Yaş yapısı: 0-14 yaş: %26.54 (erkek 5,077,593; kadın 4,842,811)
15-64 yaş: %63.04 (erkek 11,795,282; kadın 11,773,855)
65 yaş ve üzeri: %10.42 (erkek 1,609,672; kadın 2,285,603) (2001 verileri)
Nüfus artış oranı: %1.15 (2001 verileri)
Mülteci oranı: 0.64 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.05 erkek/kadın
15 yaş altı: 1.05 erkek/kadın
15-64 yaşlarında: 1 erkek/kadın
65 yaş ve üzeri: 0.7 erkek/kadın
toplam nüfusta: 0.98 erkek/kadın (2001 verileri)
Bebek ölüm oranı: 17.75 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 75.26 yıl
erkeklerde: 71.88 yıl
kadınlarda: 78.82 yıl (2001 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 2.44 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS – hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.69 (1999 verileri)
HIV/AIDS – hastalığı olan insan sayısı: 130,000 (1999 verileri)
HIV/AIDS – hastalıklarından ölenlerin sayısı: 1,800 (1999 verileri)
Ulus: Arjantinli
Nüfusun etnik dağılımı: beyazlar (çoğunlukla İspanyol ve İtalyanlar) %97, melezler, Amerika Kızılderilileri ve diğer beyaz olmayan gruplar %3
Din: Roma Katolikleri %92 , Protestanlar %2, Museviler %2, diğer %4
Diller: İspanyolca (resmi), İngilizce, İtalyanca, Almanca, Fransızca
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %96.2
erkekler: %96.2
kadınlar: %96.2 (1995 verileri)
Ülke adı: Resmi tam adı: Arjantin Cumhuriyeti
kısa şekli : Arjantin
Yerel tam adı: Republica Argentina
yerel kısa şekli: Argentina
ingilizce: Argentina
Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet
Başkent: Buenos Aires
İdari bölümler: 23 il ve 1 özerk kent; Buenos Aires; Buenos Aires Federal; Catamarca; Chaco; Chubut; Cordoba; Corrientes; Entre Rios; Formosa; Jujuy; La Pampa; La Rioja; Mendoza; Misiones; Neuquen; Rio Negro; Salta; San Juan; San Luis; Santa Cruz; Santa Fe; Santiago del Estero; Tierra del Fuego, Antartica e Islas del Atlantico Sur; Tucuman
Bağımsızlık günü: 9 Temmuz 1816
Milli bayram: Bağımsızlık günü, 25 May (1810)
Anayasa: 1 Mayıs 1853; Ağustos 1994’de yeniden düzenlenmiştir.
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: AfDB (Afrika Kalkınma Bankası), AG (Avustralya Grubu), BCIE, BIS (Uluslararası İmar Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-6, G-11, G-15, G-19, G-24, G-77, IADB (Amerika Bölgesi Kalkınma Bankası), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICC (Milletlerarası Ticaret Odası), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), LAES, LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği), Mercosur (Güney Amerika Ülkeleri Ortak Pazarı), MINURSO (BM Bati Sahra Referandum Misyonu), MIPONUH, MTCR, NSG, OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı), OPANAL, OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), RG, UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNFICYP (BM Barış Gücü), UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNIKOM (BM Irak-Kuveyt Gözlem Misyonu), UNMEE (BM Etyopya-Eritre Misyonu), UNMIBH (BM Bosna Hersek Misyonu), UNMIK (BM Kosova Geçici Yönetimi), UNMOP (BM Prevlaka Gözlem Misyonu), UNTSO (BM Mütareke Gözlem Örgütü), UNU, UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü), ZC
Ekonomiye genel bakış: Arjantin, Latin Amerikanın en gelişmiş ve varlıklı ülkelerinden biridir. Buna rağmen, 1989`da Cumhurbaşkanı Carlos Menem başa geçtiğinde, ülke ağır dış borçlar edinmiş ve enflasyon ayda %200`e ulaşmıştır. Ekonomik krizle savaşmak için hükümet, ticareti liberalleştirme, devlet denetimini en aza indirme ve özelleştirme yoluna gitmiştir. 1991`de radikal finans reformları tamamlanmış ve fon harcamaları hukuki bir şekilde kısıtlandırılmıştır. Enflasyon, sonraki yıllarda hızla düşmüştür. Meksika pezosu krizleri, bankacılık sistemi vadeli mevduatlarında zarara ve kısa süren fakat ciddi bir ekonomik durgunluğa (1995) sebep olmuş; yerel bankacılık sistemini desteklemek için bir seri reform bunu takip etmiştir. 1998`de, en büyük ticaret ortağı Brezilya hakkında yükselen yatırım endişesi, son üç sene içindeki en yüksek yerel faiz oranlarına sebep olmuş ve gelişimi %4.3 oranında yavaşlatmıştır. Son yıllardaki yüksek gelişim seviyesine karşın, Arjantin`in katı işçi yasaları yüzünden, işsizlik oranı iki haneli rakamlarda kalmayı sürdürmüştür.
GSYİH: Satınalma Gücü paritesi: 476 milyar$ (2000 verileri)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %-0.9 (2000 verileri)
İş gücü: 15 milyon (1999)
İşsizlik oranı: %15 (Aralık 2000)
Bütçe: gelirler: 44 milyar $; giderler: 48 milyar $
Endüstri: Gıda ürünleri, motorlu araçlar, tüketim maddeleri, tekstil, kimyasallar ve petrokimyasallar, matbaa, madencilik, çelik
Endüstrinin büyüme oranı: %1 (2000 verileri)
Elektrik üretimi: 77.087 milyar kWh (1999)
Elektrik üretimi için kaynaklar: fosil yakıtlar: %60.3
hidro: %30.7
nükleer: %8.75
diğer: %0.25 (1999)
Elektrik tüketimi: 77.111 milyar kWh (1999)
Elektrik ihracatı: 1.08 milyar kWh (1999)
Elektrik ithalatı: 6.5 milyar kWh (1999)
Tarım ürünleri: Ayçiçeği çekirdeği, limon, soya fasulyesi, üzüm, mısır, tütün, yer fıstığı, çay, buğday; çiftlik hayvanları
İhracat tutarı: 26.5 milyar $ (2000 verileri)
İhracat ürünleri: Yakıt ve enerji, tahıl, hububat, motorlu araçlar
İhracat ortakları: Brezilya %24, Avrupa Birliği %21, ABD %11 (1999 verileri)
İthalat tutarı: 25.2 milyar $ (2000 verileri)
İthalat ürünleri: motorlu araçlar, motorlu araç parçaları, organik kimyasallar, iletişim araçları, plastik
İthalat ortakları: AB %28, ABD %22, Brezilya %21 (1999 verileri)
Dış borç tutarı: 154 milyar $ (2000 verileri)
Para birimi: Arjantin Pezosu (ARS)
Para birimi kodu: ARS
Mali yıl: Takvim yılı
Kullanılan telefon hatları: 7.5 milyon (1998)
Telefon kodu: 54
Radyo yayın istasyonları: AM 260, FM dakik veriler yok (1,000 in üzerinde lisanssız çalışan FM’ler var), kısa dalga 6 (1998)
Radyolar: 24.3 milyon (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 42 (1997)
Televizyonlar: 7.95 milyon (1997)
Internet kısaltması: .ar
Internet servis sağlayıcıları: 33 (2000)
Internet kullanıcıları: 900,000 (2000)
Demiryolları: toplam: 33,744 km (167 km elektriklendirilmiş)
Karayolları: toplam: 215,434 km
asfalt: 63,553 km
asfalt olmayan: 151,881 km (1998 verileri)
Deniz yolları: 10,950 km
Boru hatları: Ham petrol 4,090 km; petrol ürünleri 2,900 km; doğal gaz 9,918 km
Limanları: Bahia Blanca, Buenos Aires, Comodoro Rivadavia, Concepcion del Uruguay, La Plata, Mar del Plata, Necochea, Rio Gallegos, Rosario, Santa Fe, Ushuaia
Hava alanları: 1,359 (2000 verileri)