Kayıtsız Üye
mitoz bölünmede kromozom sayısı nasıl değişir ?
Deli Sevdam
Hücrede kromozom sayısının yarıya indirgenmesi amacıyla yapılan bölünmeye denir.Eğer böyle bir bölünme olmasaydı, bir türdeki bireylerin kromozom sayısı her yeni kuşakta bir kat artacaktı. Kromozom sayısının sabit kalması, böyle bir bölünmenini canlıların, canlıların gametlerinin oluşumu sırasında oluşması ile olasıdır. Gametlerin kromozom sayısı, mayoz bölünme ile yarıya inmiştir. Yani ( n ) kromozom taşırlar. ( n ) kromozomlu yumurta ve sperm hücreleri döllenme ile birleşerek ( 2n ) kromozomlu zigotu oluşturur. Zigot da mitoz bölünmelerle çoğalıp ( 2n ) kromozomlu bireyleri oluşturur. Bu bireylerin vücut hücrelerindeki kromozomların yarısı anadan, yarısı da babadan gelmiştir. Böylece kromozom sayısı aynı türde sabitliğini korumuş olur. Gametler, mitoz bölünme sonucu oluşsalardı, birleşmeden sonra oluşan zigotta, kromozom sayısı iki katına çıkacak ( 4n ) ve türe özgü kromozom sayısı korunamayacaktı.
Mayoz sırasında eşler yapan, büyüklük ve hacim olarak birbirine benzeyen, aynı özellikleri etkileyen genleri taşıyan, biri anadan diğeri babadan gelmiş kromozomlara HOMOLOG KROMOZOMLAR denir. Bu bölünmede her bir homolog kromozomdan yalnızca birisi yeni oluşan oğul hücrelere geçer. Ancak homolog kromozomlardan hangisinin hangi hücreye geçeceği belli değildir. Bu olay biyolojik çeşitlenme ( biyolojik varyasyonlar ) için çok önemlidir.
“ Mayozda birbirini izleyen iki hücre bölünmesi olur ve sonuçta dört oğul hücre oluşur. Bu bölünmelerden birincisinde kromozom sayısı yarıya indirgenir, ikincisinde de her bir kromozomdaki kromatitler birbirinden ayrılır. (Tıpkı mitoz bölünmede olduğu gibi.) Böylece kromozom sayısı değişmez. “
Mayoz bölünmeyi de mitozda olduğu gibi hazırlık ve bölünme olarak iki ana bölümde incelenir. Hazırlık evresinde mitozdaki gibi DNA eşlenir, protein sentezi olur. Ayrıca sentrioller kendi eşlerini oluştururlar, hücre için kullanılacak ATP de bu evrede sentezlenir.