Kayıtsız Üye
kayaçlar ile yeryüzü şekillerinin oluşumunda nasıl bir ilişki vardır ?
Deli Sevdam
Kayaçların yerşekillerinin oluşum ve gelişimlerine olan etkisi ; Kayaçlar su, gaz ve organik varlıkların dışında yerkabuğunu meydana getiren unsurlardır. Yol yarmaları, maden ocakları ve taş ocakları gibi yerlerle, toprak veya enkaz örtüsünden yoksun topografya yüzeylerinde mostralarına rastladığımız kayaçlar, yer şekillerinin oluşum ve gelişimlerinde rol oynayan önemli etmenlerden biridir. Onların fiziksel ve kimyasal özelliklerindeki farklılıklar yer şekillerinin de farklı olmalarına sebep olur. Çünkü buözellikler, kayaçların, aşındırma etmen ve süreçlerine karşı dayanıklı veya dayanıksız olmalarını tayin eder. Örneğin kalker ve jips gibi eriyebilen kayaçların bulunduğu sahalarda lapya, dolin, uvala gibi özelyer şekilleri oluşmaktadır. Genel olarak, tektonik hareketlerle ters durumlar meydana gelmemişse, aşınmaya karşı dayanıklı kayaçlar yüksek yer şekillerini, kolay aşınan ve parçalanan kayaçlar ise alçak yer şekillerini meydana getirirler. Granitlerden müteşekkil sahalarda granit topografyası adı verilen özelbir topografya tipi oluşur. Benzer şekillere siyenit, diorit, andezit, bazalt ve gnays gibi heterojen kayaçlar üzerinde de rastlanır
Yerkabuğunu oluşturan kayalar
Yerkabuğunun ana malzemesi taşlardır.çeşitli minerallerden ve organik maddelerden oluşan katı doğal maddelere taş yada kayaç denir. Yer üstünde ve içinde bulunan tüm taşların kökeni magmadır.Ancak bu taşların bir kısmı bazı olaylar sonucu değişik özellikler kazanarak çeşitli adlar almıştır. . Kayaçlar kökenlerine göre üç ana grup altında toplanırlar
1. Magmatik ( Püskürük – volkanik – katılaşım ) kayaçlar
2. Tortul ( Sediment – birikim ) kayaçlar
3. Metamorfik( Başkalaşım ) kayaçlar