Fidan
Meyve Nedir
Döllenmeden sonra farklılaşmış ovaryum ve kuşattığı tohumların teş-kil ettiği topluluğa meyve denir. Meyve yaprağı (karpel) meyve meydana geldikten sonra meyve çeperini (perikarp) oluşturur. Meyve yaprağının ge-lişmesiyle meydana gelen meyvelere gerçek meyve denir. Bazı hallerde meyveye çiçek ekseni veya periant gibi çiçek veya çiçek durumlarının diğer kısımları da katılır. Böyle meyvelere yalancı meyve denir. Kural olarak döl-lenme ve tohum meydana gelmeden meyve gelişmezse de bazı hallerde to-hum taşımayan meyvelere de rastlamak mümkündür. Döllenme meydana gelmeden meyve teşekkülüne partenokarpi, böyle meyvelere de partenokarp meyve denir. Meyveleri 1) Basit meyveler 2) Bileşik ve yalan-cı meyveler olarak iki kısma ayırmak mümkündür.
Basit meyveler bir çiçeğe ait bir tek ovaryumun gelişmesiyle meydana gelir (Örneğin fasulye, orman gülü, çiğdem, binbir delik otu, menekşe, süsen, haşhaş, arslan ağzı gibi). Bu ovaryum tek karpelden veya birden fazla karpelden yapılmış olabilir. Bileşik ve yalancı meyveler ise birden fazla çiçeğe ait ovaryumların aşağı yukarı bir bütün olarak gelişmesiyle meydana gelen meyvelerdir (Örneğin, böğürtlen, Ahududu, çilek, incir, armut, elma gibi)
Meyve Çeşitleri
Doğada çok çeşitli meyve tiplerine rastlanır Günlük yaşantımızda hepimizin yaygın olarak tükettiği, ortasında tek bir tane taş gibi sert tohum bulunan derimsi bir kabukla örtülü yumuşak ve etli meyveler bilimsel olarak “eriksi meyve” adı altında toplanır Erik, kiraz, kayısı ve şeftali bu tür meyvelerdendir Dış bölümü yenmediği halde yarıldığında içinden sert kabuklu iri birer tohum çıkan ceviz ve badem meyveleri ile dış çeperi kalın bir lif katmanıyla kaplı hindistancevizi de eriksi meyveler arasında yer alır Böğürtlen ve ahududu gibi meyveler ise çok sayıda minik eriksi meyvenin bir araya toplanmasıy-la oluşmuştur (bileşik meyve).
Birden çok tohum içeren ve tohumları etli bir özün içine gömülü olan meyvelere “üzümsü meyve” denir Bu tür meyvelerde yumurta-lığın çeperleri etlenip kalınlaşmıştır.
Üzüm, bektaşiüzümü, domates ve hıyar birer üzümsü meyvedir ve hepsinde de zarsı ya da derimsi bir dış kabuğun içinde sulu ve etli bir öz bulunur Ayrıca, inanılması zor ama, muz da bu tür meyvelerdendir Görül-düğü gibi küçük, yuvarlak bir meyveyi çağrış-tıran üzümsü meyve terimi aslında üzüme hiç benzemeyen değişik biçimli başka meyveleri de kapsar.
Fındık ve kestane gibi bazı sert kabuklu, kuru meyveler olgunlaştığında kendiliğinden açılmaz “Fındıksı meyve” adı altında sınıf-landırılan bu meyve çeşitlerinin çoğu yağ ya da nişastaca zengin tohumlarından ötürü in-sanlar ve hayvanlar için değerli bir besin kaynağı oluşturur.
Bu temel meyve gruplarının dışında bir de botanikçilerin “yalancı meyve” olarak adlan-dırdıkları bir meyve grubu daha vardır ki, bu gruptaki meyvelerin etli bölümü yumurtalığın değil çiçek sapının ucundaki çiçek tablasının, örtü yapraklarının ya da bürgülerin gelişme-siyle oluşmuştur Nitekim yalancı meyvelerin en tipik örneği olan çileğin yediğimiz hoş kokulu ve yumuşak etli bölümü gerçek bir meyve olmayıp, meyve biçiminde gelişmiş çiçektablasıdır; gerçek meyveler ise bu yalan-cı meyvenin yüzeyindeki küçük, esmer sarı çekirdekçiklerdir Buruk lezzetinden ötürü çok sevilen ve çoğu kez marmelat yapılarak değerlendirilen kuşburnu (yabani gülün meyvesi) iç yüzeyindeki çok sayıda küçük meyve-yi örten etli bir kılıftan başka bir şey değildir Elma ve armutta ise yediğimiz sulu ve tatlı bölüm şişkinleşmiş çiçektablasıdır; asıl meyve elma ya da armutun tam ortasında bulunan ve içinde çekirdekleri barındıran ince, derimsi bir örtüyle çevrili bölümdür Dış görünüşüyle böğürtlene çok benzeyen dut ise aslında bir yalancı meyve çeşididir Bir arada kümeler oluşturan çok sayıda çiçeğin örtü yapraklarının düşmeyip, etlenip gelişmesiyle oluş-muştur.
Çiçeklerin dişi üreme organı olan yumurta-lık normal olarak yalnızca döllendikten sonra gelişerek meyveye döner Ama bazen tozlaş-ma olsa bile döllenme gerçekleşmez ve sonuç-ta tohumları olgunlaşmamış ya da hiç tohum içermeyen meyveler gelişir İşte doğada kendiliğinden ortaya çıkan bu olay insan eliyle yani yapay olarak da gerçekleştirilebilir Örneğin, çekirdeksiz üzüm döllenmemiş üzüm çiçeklerinin meyvesidir Meyvecilikte bu yolla üzüm dışında hıyar, muz, ananas, portakal ve greyfurtun da çekirdeksiz çeşitleri yetiştirilir.
Bitkilerde döllenme sırasında doğal olarak, meyvelerin gelişmesini sağlayan bir hormon salgılanır Günümüzde, meyvesi için yetiştiri-len pek çok tarım ürününün (örneğin doma-tes) çiçeklerine, daha nitelikli ürün elde etmek amacıyla özel olarak yapay büyüme hormonları püskürtülmektedir.