Rosalinda
istanbul hükümetinin milli mücadeleye karşı tutumu
Fotin başnda bulunduğu İstanbul Hükümeti, Mus-KemaJ Paşa’nm Samsun’a çıktığı dönemden itibaren attip lorariar ve yaptığı girişimlerden dolayı büyük rahat-srilc duymaya başladı. Mustafa Kemal ve arkadaşlarını asi ian edp tutuklanması İçin emir veren İstanbul Hüküme-tfnkı enrn Anadolu’da Ali Galip dışında hiçbir vali ve ko-mufan yerine germedi. Bu durum Türk milletinin Mustafa Kemal’in etrafında birleşerek Milli Mücadeleyi desteklediği-nin bir göstergesidir.
Anadolu’daki MHli Mücadeleyi bir isyan hareketi olarak gö ren Damat Ferit Paşa, bu isyanı büyümeden bastırma dü şü ncesindeydi. Bunun için de
* Padişahı kendi yanına çekerek Milli Mücadeleye karşı kullanma
* Anadolu’da otoritesini güçlendirip, Milli Mücadele hare ketini zayıflatmak için İstanbul Hükümeti’ne bağlı vali ve komutanlar atama
* Sivas Kongresi’ni toplantı halinde basarak isyancıları yakalayarak Milli Mücadeleye son verme
gibi tedbirler almayı planlamıştır.
Mustafa Kemal ve arkadaşları Sivas Kongresi’nden sonra, şimdiye kadar Milli Mücadele aleyhinde olan ve her fırsatta bu hareketi engellemeye çalışan İstanbul Hükümeti ile olan ilişkilerin kesilmesine karar verdi (12 Eylül 1919). Temsilci ler Kurulu, meşru bir hükümet iş başına gelinceye kadar hükümetle idari ilişkileri ve İstanbul ile her türlü telgraf ve posta haberleşmesinin kesildiğini bütün askeri ve sivil ma kamlara duyurdu. Ayrıca İstanbul’dan Anadolu’ya atanan komutan ve valileri kabul etmeyerek geri gönderdi. Temsil ciler Kurulu bununla İstanbul Hükümeti’ne bağlı olmadığını göstermiştir.
Damat Ferit Hükümeti kendisini hedef alan bu baskılara da ha fazla dayanamayarak 30 Eylül 19193da istifa etti. Damat Ferit Paşa Hükümeti’nin düşürülmesi ulusal hareketin en önemli başarılarından biridir, Yerine Milli Mücadeleye karşı ılımlı olan Ali Rıza Paşa kabinesi iş başına geldi (2 Ekim 1919). Yeni hükümetin kurulması ile birlikte basında Sivas Kongresi’nin çalışmalar! ile ilgili haberler ve övgüler çıkma ya başlamıştır. Yeni hükümette görev alan kişilerin ülkenin bütünlüğünü ve bağımsızlığını isteyenlerden oluşması, Mil li Mücadelecilerle ilişkilerin artmasına ve görüş alışverişine ortam hazırlamıştır.