Jelibon
Mustafa Kemal’in Samsun’a Çıkışı ve Milli Bilincin Uyandırılması
Mustafa Kemal, Mondros Ateşkes Anlaşması’nın imzalanmasından sonra İstanbul’a gelmişti. İstanbul’da vatanın kurtuluşu için çözüm yollarını araştırdı. Sonunda Anadolu’ya geçerek, milletin gücü ile vatanın bağımsızlığının sağlanacağına karar verdi. Anadolu’ya geçmenin yollarını aramaya başladı.Samsun ve çevresine İngilizler asker çıkartınca : bölgedeki Rum çeteleri Türk köylerine kanlı baskınlar yapmaya başlamışlardı. Türklerin haklarını savunma çabaları ise İngilizler tarafından güvenliği bozma olarak değerlendiriliyordu.
İngilizler, Mondros’un 7 .maddesine (güvenliklerinin tehdit edildiği bölgeleri işgal etme) dayanarak bölgeyi işgal etme tehdidinde bulundular.İngilizler, Osmanlı Hükümetinden yöredeki karışıklığın önlenmesini istediler. Osmanlı Hükümeti de, Samsun ve çevresindeki karışıklıkları önlemek ve işgal gerekçesi sayılabilecek ortamı ortadan kaldırmak için Mustafa Kemal’i görevlendirdi.Böylece Mustafa Kemal, İstanbul’dan uzaklaştırılmış olacak ve işgalcilerin her isteğini yapan devlet adamları da rahatlayacaklardı.
Mustafa Kemal Anadolu’ya geçmenin yolunu bulmuştu. Teklifi kabul etti, çok geniş yetkilerle 9. Ordu Müfettişliğine atandı. 9. Ordu Müfettişliğinin ismi daha sonra 3. Ordu olarak değiştirildi. Padişahında 30 Nisan 1919’da onaylaması ile Mustafa Kemal görevine başladı. İzmir’in işgalinden bir gün sonra 16 Mayıs 1919’da 17 kişilik bir ekiple yola çıkan Mustafa Kemal, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a vardı. Artık Türk tarihinde yepyeni bir dönem başlıyordu.